Atılım Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Birkan:

Koronavirüs salgınının birçok krizi tetikleyeceğini, pandeminin en çok etkileyeceği alanlardan birinin turizm sektörü olacağını bildiren Prof. Dr. İbrahim Birkan, “Turizm sektörü bu krizden diğer bir çok sektör gibi olumsuz yönde etkilenecek. Hatta olumsuz yönde etkilenecek sektörlerin başında turizm sektörünün yer alacağını rahatlıkla ifade edebiliriz” dedi.

Salgınından sonra turizm sektörünü bekleyen kriz hakkında İhlas Haber Ajansı’na açıklamalarda yapan Atılım Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. İbrahim Birkan, pandemi sonrasında bu olumsuz etkilenmenin iki temel nedeni olacağını, bildirdi. Kriz nedeni ile dünyada görülmemiş ölçekte ekonomik bir sıkıntı yaşandığını ve uzunca bir müddet daha yaşanacağını belirterek, “ Turizm insanların harcanılabilir gelirlerinden kaynaklanan bir sektör. Turizm insanlar için ihtiyaçlar hiyerarşisinde birinci derece gerekli bir ihtiyaç olmadığı için ekonomik daralma durumunda insanların ilk kısıntıya gideceği bir harcama kalemidir. İnsanların işlerini kaybettikleri, temel ihtiyaçları olan beslenme, barınma gibi gereksinimlerini karşılamakta zorlandıkları böyle bir ortamda turizme bütçelerinden pay ayırmaları beklenilemez. İkinci temel sorun da hiç şüphesiz insanların sağlık ve hastalığa yakalanma endişesi ile uçak, gemi, otel, restoran gibi kapalı ve merkezi havalandırmalı yerlere girmekten kaçınacakları için bu sıkıntının uzun süre sürecek gibi görünüyor.” ifadesini kullandı.

Devletin turizm için açıklamış olduğu destekler yetersiz olduğunu bildiren Prof. Dr. İbrahim Birkan, “Turizm Turkiye’nin en önemli, uluslararası rekabet avantajı olan sektörlerinin basında yer alırken, Turkiye’nin petrolü turizm denilirken, emek uygun bir sektör olan turizmin durması sadece bu sektöre değil, yüksek çarpan etkisinden dolayı ekonominin diğer sektörlerine de çok olumsuz yönde ettiler yapacaktır. Konaklama vergisi, iç hat hava yolu uçuşlarında geçici bir süre için KDV indirimlerinde bulunulmasının zaten hareketin neredeyse hiç olmadığı turizm sektörüne yararı olamaz. Devlete yapılan bazı ödemelerin ertelenmesinin de zaten bir girdisi kalmayan sektöre destek olması mümkün değildir.” dedi.

Turizm yatırımcılarının geçen iki senede biraz korkusuzca ve cengaverce uçak krizi sonrasında hızla yükselen sektöre ciddi yatırımlar yaptığını bildiren Birkan, geçmişin kaybını hızlı bir şekilde telafi etme yolunu seçmelerinin hata olduğunu belirterek, “ Şimdi bu sefer daha büyük bir global krizle karşılaştılar. Bu durumda sektörün kredi ödemelerini yapılabilmesi mümkün değil. Mutlaka bu konuda finans kuruluşlarından ve devletten esaslı destekler almaları gerekmektedir.” dedi.

Kriz sonrasında farklı bir dünya, farklı bir yaşam tarzı ve farklı bir turizm olacağını belirten Atılım Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. İbrahim Birkan, şöyle dedi:

“Normale dönebilecek miyiz diye soruluyor. Yaşadığımız normal değildi ki. Dünyanın kıt kaynaklarını hiç bitmeyecekmiş gibi tüketiyorduk. Her şey insan içindir diye sürdürülemez bir tüketim çılgınlığı içinde bu günlere kadar geldik. Bundan sonra doğaya çok daha saygılı, başka canlıların da yaşamına ve yaşam alanına duyarlı, dünyanın kıt kaynaklarını daha az tüketen bir yaşam tarzına yönelmemiz şart. Bu kriz bu konuda bize çok ciddi bir uyarıdır. Turizm sektörü bu yeni yaşam tarzından mutlaka etkileyecektir. Turizm sektörü global olarak yaşanan çevresel sorunların mağduru fakat aynı zamanda da bu olumsuz gelişmelere katkı sunan bir sorumlusudur. Turizm sektörünün bu kriz sonunda yeniden şekillenmesi ve özellikle çevresel konularda kendine çeki düzen vermesi gerekecektir.

Bu cümleden hareketle bu aşamada kısaca çok şey söylenebilir. Artık insanların balık istifi uçaklara binip tatile gitmesini, kitle ve kongre turizminin eskisi gibi çekinmeden yapılmasını bekleyemeyiz. Son yıllarda çok büyük bir hızla gelişen kruvaziyer turizminin eskisi gibi devam etmesini bekleyemeyiz. Bundan sonra artık Çinli turistlerin pesinden bütün dünya koşar mı? bilmiyorum. Bundan sonra kitle turizminin vazgeçilmez gibi görünen açık büfe tarzının ve hijyen konusunun mutlaka elden geçirilmesi gerekecektir diye düşünüyorum.

Kısacası, turizm sektöründe bu kriz sonrasında çok radikal değişikliklerin yapılması gerekecek”

Bu sene turizmde çok kötü bir yıl olacağını, kötü bir rekor yılını görüleceğini belirten Prof. Dr. Birkan, “Bu krizden öyle kısa bir sürede çıkmamız mümkün görünmüyor. Gelecek senenin bile çok olumsuz yönde etkileneceğini şimdiden söyleyebiliriz. Bize muhtemelen Rus turistler gelmeye devam edecektir diye düşünüyorum. Ancak Avrupa ülkelerinin seyahat kısıtlamaları ve dönüşte karantina gibi tedbirleri almaları Avrupa için seyahati zorlaştıracaktır.” bilgisini verdi.

Krizin getireceği iyi şeylerinde olacağını ifade eden Prof. Dr. İbrahim Birkan, her şeyden önce bilimin öneminin tekrar ortaya çıktı belirterek, “ Keşke önemli konularda da yatırım kararları almadan önce bir bilim kuruluna danışabilsek. Belki bu bundan sonra mümkün olabilir. Bilimsel yayınları sadece bilim adamları okumamalı. Şimdi bu virüs konusundaki yeni yayınları hemen bütün basın, iş insanları, hepimiz heyecanla takip ediyoruz. Bu durum diğer önemli konularda da sürdürülebilmeli. Devletlerin yönetimi, iş dünyası bilimsel gerçeklere göre kararlarını vermeli. Bu husus özellikle çevresel konularda çok önemli.” dedi.

’Bu kriz döneminde Türkiye tıp alanındaki uygulamaları ile başarılı olduğunu, bunun bir olumlu yansıması da medikal turizm alanında olacağını bildiren Birkan, Türkiye’ye tedavi ve ameliyat için daha fazla yabancı geleceğini, yeni açılan hastanelerin kriz sonrası medikal turizm için de kullanılabileceğini bildirdi. Bu kriz turizm talebinin bir süre için frenlenmesini ve daha sonraki yıllarda geciktirilmiş bir talep artışını doğurabileceğini ifade eden Prof. Dr. Birkan, “Krizin bundan sonra yeni bir dünya, yeni bir yaşam anlayışı ve yeni bir turizm yaklaşımını getirecektir diye umut ediyorum. Dünya çevresel acıdan yaşanılan sıkıntılarla ve çeşitli doğal büyük afetlerle bundan sonra daha fazla karşı karşıya kalacaktır. Umarım bu virüs krizi gelecekte karşılaşacağımız büyük sorunlara ve krizlere karsı daha hazırlıklı ve dayanıklı olmamıza vesile olur.” temennisinde bulundu.